“Met Afke’s tiental schreef ze het eerste boek waarin haar geliefde Friesland de achtergrond vormt. Het gezin met tien kinderen van de zeer arme arbeiders Marten en Afke is gebaseerd op de familie van Hitsje Feenstra uit Warga, een dienstmeisje van Sjouke uit de eerste jaren van haar huwelijk. Veel van de avonturen die Afke met haar kinderen beleeft, komen uit de jeugd van Hiltsje, maar Sjouke verwerkt er ook eigen herinneringen in. Wat het boek bijzonder maakt, is de manier waarop ze het gezin neerzet: er is naast de armoede en plichten nog ruimte voor liefde, humor en het samen genieten van dingen die niets kosten, zoals het vertellen van verhalen. Arbeiders herkenden er hun idealen in. En omdat het geen opstandig boek was, vonden de rijken het ook mooi. Om die reden kreeg het vanuit socialistische hoek soms kritiek. Marten en Afke verzetten zich niet tegen hun situatie, maar maakten er, onvermoeibaar en blijmoedig, het beste van. Dat Afke in het begin van het boek zo bl is met haar tiende kind, heeft niets te maken met politieke ideeën van de schrijfster maar veel meer met haar karakter:altijd het goede willen zien.” (Rob Delvigne/100 boeken die geschiedenis maakten, 1892-1992. Utrecht, 1992.)
Nienke van Hichtum/Afke’s tiental
